PUŁAWY Dla miłośników astronomii
Obserwatorium astronomiczne im. Franciszka Armińskiego w Puławach uchodzi za jeden z najbardziej charakterystycznych budynków w regionie. Zakończona kopułą wieża na stałe wpisała się już w krajobraz Puław. To niewątpliwie turystyczna perełka, kolejna atrakcja, która skupia nie tylko miłośników astronomii. Dzięki sali wykładowej i paramuzeum, obiekt odwiedzają także uczniowie szkół i przedszkoli z terenu powiatu puławskiego.
Budynek obserwatorium astronomicznego to tak naprawdę wieża ciśnień, którą wzniesiono w 1928 roku. Gdy w Puławach rozpoczął się etap projektowania rozkładu ujęć wód głębinowych i zmieniono system zasilania miasta w wodę, budynek wieży ciśnień przestał spełniać swoją pierwotną funkcję. Wieża ciśnień zaczęła niszczeć, a substancja budynku degradować się.
W 1964 roku na Walnym Zjeździe Polskiego Towarzystwa Przyjaciół Astronomii, z okazji pięćsetnej rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika, zapadła decyzja o wybudowaniu co najmniej pięciu obserwatoriów i planetariów w Polsce. I to był przełomowy moment w dziejach puławskiego obserwatorium astronomicznego. Towarzystwo Przyjaciół Astronomii dokonało wyboru: jedno z obserwatoriów powstało w Puławach, a stara wieża ciśnień stała się wręcz idealnym budynkiem do założenia w nim tego typu placówki.
Oficjalne otwarcie Obserwatorium nastąpiło 2 maja 1994 roku i połączone zostało z nadaniem mu imienia Franciszka Armińskiego – wybitnego polskiego astronoma. Było to zwieńczenie ponad dwudziestoletnich wysiłków puławskich miłośników astronomii zrzeszonych w Polskim Towarzystwie Miłośników Astronomii oraz grupy ludzi wspierających to przedsięwzięcie. Od tego momentu, obiekt stał się miejscem wystaw i spotkań promujących wiedzę o astronomii oraz poszanowaniu dziedzictwa kulturowego.
Nieruchomość, stanowiąca mienie Skarbu Państwa, po blisko pięciu latach stała się z mocy prawa mieniem Powiatu Puławskiego i do dziś pozostaje w jego zasobach.
– "Kiedy objęłam funkcję starosty, wspólnie z byłym dyrektorem Młodzieżowego Domu Kultury, śp. Mariuszem Oleśkiewiczem, mieliśmy pewien cel. Chcieliśmy przywrócić obserwatorium dawny blask. Przede wszystkim było to podyktowane stanem technicznym obiektu, który z biegiem czasu wymagał coraz większych nakładów finansowych. Cieszę się, że przy pomocy unijnych środków, wszelkie założenia udało się zrealizować" – mówi Danuta Smaga, starosta puławski.
Unijna dotacja wyniosła blisko 690 tys. zł. Dzięki niej zrealizowano prace budowlane z zakresu m.in. docieplenia budynku, dostosowania go do nowych funkcji, malowania kopuły i zagospodarowania terenu. Ponadto główne wejście otrzymało pochylnię dla niepełnosprawnych. Obserwatorium zyskało także nową instalację elektryczną, grzewczą oraz wodno-kanalizacyjną. Z kolei żeby zmniejszyć pobór energii, na budynku zamontowane zostały panele fotowoltaiczne.
– W ramach projektu zakupiliśmy również nagłośnienie czy system przekazywania obrazu z teleskopu astronomicznego. Zorganizowaliśmy także szereg imprez kulturalnych w zakresie niematerialnego dziedzictwa, ukazujących dawne tradycje świąteczne, gwarę Powiśla czy regionalną kuchnię. W jednej z sal utworzyliśmy paramuzeum, którego celem jest zachowanie dziedzictwa Marii Kapturkiewicz-Szewczyk, inicjatorki powstania obserwatorium. W paramuzeum wystawione są eksponaty związane z jej życiem i działalnością, m.in. meteoryty . Najstarszy z nich liczy blisko 4,5 mln lat – dodaje starosta Danuta Smaga.
Projekt pn.: „Ochrona i wykorzystanie zasobów dziedzictwa materialnego i niematerialnego dotyczącego obserwatorium astronomicznego w Puławach” współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata 2014-2020, Oś priorytetowa 7 Ochrona dziedzictwa kulturowego i naturalnego, Działanie 7.1 Dziedzictwo kulturowe i naturalne. Jego wartość to blisko milion złotych.
Autor: Maciej Saran
Danuta Smaga, starosta puławski
I: Powiat Puławski
W: Impuls Consulting Sp. z o.o. Lublin
P: Jabłońska Ewa Pracownia Projektowa Puławy
Budynek obserwatorium astronomicznego to tak naprawdę wieża ciśnień, którą wzniesiono w 1928 roku. Gdy w Puławach rozpoczął się etap projektowania rozkładu ujęć wód głębinowych i zmieniono system zasilania miasta w wodę, budynek wieży ciśnień przestał spełniać swoją pierwotną funkcję. Wieża ciśnień zaczęła niszczeć, a substancja budynku degradować się.
W 1964 roku na Walnym Zjeździe Polskiego Towarzystwa Przyjaciół Astronomii, z okazji pięćsetnej rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika, zapadła decyzja o wybudowaniu co najmniej pięciu obserwatoriów i planetariów w Polsce. I to był przełomowy moment w dziejach puławskiego obserwatorium astronomicznego. Towarzystwo Przyjaciół Astronomii dokonało wyboru: jedno z obserwatoriów powstało w Puławach, a stara wieża ciśnień stała się wręcz idealnym budynkiem do założenia w nim tego typu placówki.
Oficjalne otwarcie Obserwatorium nastąpiło 2 maja 1994 roku i połączone zostało z nadaniem mu imienia Franciszka Armińskiego – wybitnego polskiego astronoma. Było to zwieńczenie ponad dwudziestoletnich wysiłków puławskich miłośników astronomii zrzeszonych w Polskim Towarzystwie Miłośników Astronomii oraz grupy ludzi wspierających to przedsięwzięcie. Od tego momentu, obiekt stał się miejscem wystaw i spotkań promujących wiedzę o astronomii oraz poszanowaniu dziedzictwa kulturowego.
Nieruchomość, stanowiąca mienie Skarbu Państwa, po blisko pięciu latach stała się z mocy prawa mieniem Powiatu Puławskiego i do dziś pozostaje w jego zasobach.
– "Kiedy objęłam funkcję starosty, wspólnie z byłym dyrektorem Młodzieżowego Domu Kultury, śp. Mariuszem Oleśkiewiczem, mieliśmy pewien cel. Chcieliśmy przywrócić obserwatorium dawny blask. Przede wszystkim było to podyktowane stanem technicznym obiektu, który z biegiem czasu wymagał coraz większych nakładów finansowych. Cieszę się, że przy pomocy unijnych środków, wszelkie założenia udało się zrealizować" – mówi Danuta Smaga, starosta puławski.
Unijna dotacja wyniosła blisko 690 tys. zł. Dzięki niej zrealizowano prace budowlane z zakresu m.in. docieplenia budynku, dostosowania go do nowych funkcji, malowania kopuły i zagospodarowania terenu. Ponadto główne wejście otrzymało pochylnię dla niepełnosprawnych. Obserwatorium zyskało także nową instalację elektryczną, grzewczą oraz wodno-kanalizacyjną. Z kolei żeby zmniejszyć pobór energii, na budynku zamontowane zostały panele fotowoltaiczne.
– W ramach projektu zakupiliśmy również nagłośnienie czy system przekazywania obrazu z teleskopu astronomicznego. Zorganizowaliśmy także szereg imprez kulturalnych w zakresie niematerialnego dziedzictwa, ukazujących dawne tradycje świąteczne, gwarę Powiśla czy regionalną kuchnię. W jednej z sal utworzyliśmy paramuzeum, którego celem jest zachowanie dziedzictwa Marii Kapturkiewicz-Szewczyk, inicjatorki powstania obserwatorium. W paramuzeum wystawione są eksponaty związane z jej życiem i działalnością, m.in. meteoryty . Najstarszy z nich liczy blisko 4,5 mln lat – dodaje starosta Danuta Smaga.
Projekt pn.: „Ochrona i wykorzystanie zasobów dziedzictwa materialnego i niematerialnego dotyczącego obserwatorium astronomicznego w Puławach” współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata 2014-2020, Oś priorytetowa 7 Ochrona dziedzictwa kulturowego i naturalnego, Działanie 7.1 Dziedzictwo kulturowe i naturalne. Jego wartość to blisko milion złotych.
Autor: Maciej Saran
Danuta Smaga, starosta puławski
I: Powiat Puławski
W: Impuls Consulting Sp. z o.o. Lublin
P: Jabłońska Ewa Pracownia Projektowa Puławy
